کمبود ویتامین ب کمپلکس

ویتامین ب کمپلکس به گروهی از هشت ویتامین اطلاق می‌شود که برای کارکردهای مختلف بدن از اهمیت بالایی برخوردار است. کمبود این گروه ویتامین‌ها ممکن است منجر به بری بری ، فراموشی و مشکلات دیگر شود.
ویتامین ب کمپلکس متشکل از 8 ویتامین محلول در آب با نام‌ها ویتامین ب1 – تیامین ، ویتامین ب2 – ریبوفلاوین ، ویتامین ب3 – نیاسین ، ویتامین ب5 – اسید پانتوتنیک ، ویتامین ب6 – پیریدوکسین ، ویتامین ب7 – بیوتین ، ویتامین ب9 – اسید فولیک و ویتامین ب12 – کوبالامین می‌باشد. هر یک از این ویتامین‌ها دارای ترکیب شیمیایی متفاوتی است. ویتامین ب کمپلکس خواص فراوانی دارد زیرا، هر یک از آن‌ها خاصیت‌های خاص خود را داراست. آن‌ها به صورت گروهی و همچنین انفرادی کار می‌کنند تا به تنظیم کارکردهای بدن کمک کنند.
تیامین ، ریبوفلاوین ، نیاسین و بیوتین ویتامین‌های افزایش دهنده‌ی انرژی هستند و باعث حفظ سطح انرژی بدن می‌شوند. اسید فولیک فواید بسیار برای بدن و خصوصاً بارداری دارد. مواد غذایی حاوی ویتامین ب بالا عبارت است از جگر ، ماهی ، بوقلمون ، بلغور جو دو سر ، موز ، آوکادو ، سیب زمینی ، آجیل ، غلات و غیره. اگر بدن به مقدار کافی ویتامین ب دریافت نکند، احتمال ایجاد کمبود وجود خواهد داشت. کمبود ویتامین ب کمپلکس می‌تواند منجر به ایجاد اثرات منفی بسیاری در بدن شود.

انواع ویتامین ب کمپلکس و علایم کمبود آن‌ها

ویتامین ب کمپلکس برای سلامت بدن واقعاً لازم است. کمبود هر یک از ویتامین‌های این گروه ممکن است باعث ایجاد انواع مشکلات شود که اگر توجه لازم صورت نگیرد برخی از آن‌ها ممکن است تشدید نیز بشود. در زیر به علایمی که ممکن است در نتیجه‌ی کمبود هر یک از این ویتامین‌ها به وجود آید اشاره شده است.

ویتامین ب1

کارکرد: ویتامین ب1 در رشد و نمو بدن و عملکرد مناسب دستگاه عصبی نقش دارد. ویتامین ب1 همچنین به تنظیم متابولیسم و دستگاه گوارش کمک می‌کند.

منبع: جگر ، جوانه‌ی گندم ، غلات کامل

علایم کمبود: کمبود ویتامین ب1 باعث ایجاد بری بری ، خستگی ، تحریک‌پذیری ، ناراحتی معده ، بی‌خوابی و فراموشی می‌شود. کمبود ویتامین ب1 همچنین ممکن است منجر به انسفالوپاتی ورنیکه ، سندروم کورساکف ، نارسایی قلبی و حتی مرگ شود.

ویتامین ب2

کارکرد: ویتامین ب2 چربی‌ها و آمینو اسیدها را تجزیه می‌کند. ویتامین ب2 همچنین اسید فولیک و ویتامین ب6 را فعال می‌کند.

منبع: محصولات لبنی ، سبزیجات دارای برگ سبز و غلات کامل

علایم کمبود: کمبود ویتامین ب2 باعث ایجاد درماتیت ، سفلیس ، پرخونی و ورم می‌شود. کمبود این ویتامین همچنین ممکن است باعث ایجاد افسردگی شود.

ویتامین ب3

کارکرد: ویتامین ب3 گردش خون را بهبود می‌بخشد و کلسترول خون را کاهش می‌دهد. ویتامین ب3 همچنین دستگاه عصبی و گوارشی را ترمیم می‌کند.

منبع: مرغ ، ماهی ، گوشت ، غلات کامل ، آجیل و حبوبات

علایم کمبود: کمبود ویتامین ب3 منجر به ایجاد بیماری پلاکر می‌شود که با کمبود تریپتوفان ، درماتیت ، بی‌خوابی ، ضعف ، پرخاشگری ، افسردگی ، زوال عقل ، اضطراب ، خستگی روانی و در نهایت مرگ همراه است.

ویتامین ب5

کارکرد: ویتامین ب5 از بدن در برابر استرس‌های جسمی و ذهنی محافظت می‌کند ، باعث شادابی می‌شود و همچنین به عنوان یک ویتامین ضد پیری عمل می‌کند.

منبع: حبوبات ، گوشت بدون چربی و غلات کامل

علایم کمبود: خستگی مزمن ، ریزش مو ، افسردگی ، سرگیجه ، یبوست ، مشکلات معده ، ضعف عضلانی ، آکنه و پارستزی.

ویتامین ب6

کارکرد: ویتامین ب6 مهم‌ترین ویتامینی است که کار مهم تجزیه‌ی آمینواسیدها را انجام می‌دهد که بهترین منبع انرژی است. ویتامین ب6 مواد مغذی را به انرژی تبدیل می‌کند.

منبع: گوشت بدون چربی ، غلات کامل ، ماهی و مرغ

علایم کمبود: اگزما ، بی‌خوابی ، میگرن ، تحریک‌پذیری ، عصبانیت ، خستگی ، سردرد ، کم‌ خونی ، نوروپاتی و ورم ملتحمه

ویتامین ب7

کارکرد: ویتامین ب7 به استفاده‌ی بدن از اسید فولیک ، پروتئین‌ها و ویتامین ب5 کمک می‌کند. ویتامین ب7 برای سلامت موها از اهمیت بالایی برخوردار است.

منبع: مرغ ، قارچ ، غلات کامل ، سبزیجات سبز ، ماهی آزاد و دانه‌ی آفتابگردان

علایم کمبود: خستگی ، افسردگی ، خواب آلودگی ، ریزش مو و همچنین توهم

ویتامین ب9

کارکرد: ویتامین ب9 فشار خون را تنظیم می‌کند و همچنین به حفظ سلامت ذهنی کمک می‌کند.

منبع: گندم ، حبوبات ، سبزیجات دارای برگ سبز ، ریشه‌ی چغندر و پرتقال

علایم کمبود: نقص‌های مادرزادی ، مرده‌زایی ، تولد زودرس ، کم خونی ، سقط جنین ، افسردگی ، اختلالات پوستی ، سرطان ، نازایی و عملکرد نامناسب مغز

ویتامین ب12

کارکرد: ویتامین ب12 به حفظ سلامت دستگاه عصبی و تولید و تنظیم سلول‌های خونی جدید کمک می‌کند.

منبع: گوشت بدون چربی ، ماهی ، مرغ و محصولات لبنی

علایم کمبود: کم خونی ، خستگی ، افسردگی ، نوروپاتی ، فراموشی ، جنون و حتی فلج
همانطور که تحقیقات نشان می‌دهد، ویتامین ب کمپلکس برای بدن از اهمیت بالایی برخوردار است. مکمل‌های زیادی وجود دارد ولی بهترین راه استفاده از مواد غذایی طبیعی حاوی ویتامین ب بالاست. رژیم غذایی غنی از ویتامین‌های گروه ب ، ورزش کردن منظم ، داشتن وضعیت روانی سالم و مصرف مکمل‌ در صورت نیاز کلید دستیابی به بدنی سالم است.